De Geertruidskerk heette voor de reformatie Sint Gertrudiskerk en werd toegewijd aan Gertrud of Gertrudis van Nijvel en van Geertruidenberg (626-659). In 640 stichtte zij – met haar moeder – te Nijvel, op de zuidgrens van het hertogdom Brabant, een abdij en werd op 21 jarige leeftijd abdis. Toen haar vader haar later wilde uithuwelijken weigerde zij dit en vluchtte. Tijdens deze vlucht zou ze met een boot op de rivier de Donge ter hoogte van een ‘berg’, aan land zijn gegaan. De rest van haar leven bleef ze daar om te mediteren en stichtte er een kluis. De reizende bisschop Amandus zou op die plaats een kapel hebben gebouwd. Aan deze legende, de Berg van Geertruid, dankt de stad haar naam: Geertruidenberg.
In de kooromgang van de kerk zien we een betrekkelijk eigentijds beeld van Jacobus de Meerdere. Het is een van de twaalf beelden die na de laatste restauratie van de kerk (circa 1990) geplaatst zijn als kraagsteen en die voor dat doel gemaakt zijn door de Amersfoortse kunstenaar Tom Mooij.