Ik vond het leuk om te horen dat bij meer mensen het boek ‘Platero en ik’ van Jimenez ook op de plank staat. Maar vooral leuk dat het aanleiding was om het te herlezen. Reizen, in welke vorm ook, blijft boeiend.
Zo zat ik afgelopen weekend op een zonnig en niet te druk terras in Rotterdam met een kop koffie en een krantje. Naast mij zaten twee dames te praten over welke landen en steden ze wereldwijd bezocht hadden en welke nog op de bucketlist staan. Zij hadden dezelfde krant voor zich liggen als ik.
Meeluisteren is makkelijk. Het gesprek ging over Santiago de Compostela, als stedentrip. In de rubriek van de krant ‘het weekend weg’ werd Santiago als ‘de groene pelgrimsstad’ getipt en werden naast de camino ook onder andere ‘de Galicische lunch’ en ‘sieraden en gin-tonic’ onder de aandacht gebracht. Het bijschrift luidde: ‘Pelgrims lijken vaak meer geïnteresseerd in de camino dan in de stad’.
Terwijl ik daar rustig over na zat te denken, gingen de dames overstag. Deze stedentrip moest gemaakt worden! Loopschoenen aan, fotootje voor de kathedraal en plaatsen op Instagram … ‘We did it!’ om vervolgens lekker te gaan shoppen. Je kan het bijschrift dus ook omdraaien: ‘Toeristen lijken vaak meer geïnteresseerd in de stad dan in de camino’.
Zo zie je maar. Een ieder reist in het leven op de manier die hij of zij prettig vindt, wat goed voelt, met een eigen doel. Je loopt dágen naar Santiago de Compostela of je vliegt er in een paar uurtjes naartoe.
Misschien komen ze er ooit achter wat ze missen …
Louise de Bont
Tijdens een internationale conferentie in Madrid in 2021 werd het idee geopperd om een Europees netwerk van Jacobsverenigingen op te richten. Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob heeft die handschoen opgepakt, samen met vijf andere organisaties uit Spanje, Frankrijk en België. Er zijn inmiddels heel wat discussies en (video)vergaderingen geweest. In oktober is een intentieverklaring getekend in Arras en onlangs is dat bevestigd tijdens XIII Congreso Internacional de Asociaciones Jacobeas. Dat was een officiële ceremonie in aanwezigheid van Alfonso Rueda Valenzuela, de president van Galicië en José Manual Baltar Blanco, de president van de provincie Ourense. Op bijgaande foto zit voorzitter Peter Hesseling naast de president van Galicië. Hij heeft zojuist namens het genootschap de bevestiging ondertekend.
Het is de bedoeling om de statuten en het Huishoudelijk Reglement deze zomer klaar te hebben. Europa Compostela, zoals die gaat heten, zal gevestigd worden in Poitiers (Frankrijk) en onder de Franse wetgeving vallen. Het bestuur zal internationaal worden samengesteld. De bedoeling van deze Europa Compostela is om activiteiten te ontwikkelen die ondersteunend zijn aan de Jacobusverenigingen in Europa.
Wie de sociale media een beetje volgt, weet dat daar nog altijd talloze vragen worden gesteld over routes, gidsen, overnachtingsadressen en andere route-informatie.
Zit je zelf met zo’n vraag of kom je hem ergens tegen, wijs de vrager dan op de mogelijkheid om al die gegevens – super actueel én compleet – simpel te downloaden via santiago.nl. Via de knop hieronder kom je op de juiste pagina en vind je alle mogelijkheden om deze gegevens in diverse formats te downloaden, zodat je ze onderweg op je eigen telefoon of navigatieapparatuur ter beschikking hebt.
Onze eigen onvolprezen Han Lasance houdt alle informatie in deze bestanden voortdurend actueel. Zelfs op een internationaal Engelstalig pelgrimsforum staat santiago.nl om deze reden heel hoog aangeschreven!
En nog even ter herinnering: de app Maps.me wordt niet meer onderhouden, om te voorkomen dat dat problemen oplevert, bevelen we aan de app Organic Maps te gebruiken.
Tot slot: op dezelfde pagina vind je ook de overnachtingsadressen bij ‘pelgrims-voor-pelgrims’ (pvp), gesorteerd naar Nederlandse aanlooproute naar Santiago de Compostela (alleen voor leden, dus eerst inloggen om ze te kunnen downloaden). Ook die adressen verdienen klaarblijkelijk wat meer bekendheid want – zoals een pelgrim die bij ons in Haarlem overnachtte mailde: ‘Ik was op alle adressen de eerste! (Bij één adres de tweede; de dag ervoor hadden zij hun eerste logé gehad).’
Zegt het voort!!
Het is soms moeilijk om onderdak te vinden in het noorden van Frankrijk.
Er is sinds kort voor het gedeelte tussen Halluin – Menen en Libercourt – Arras (Via Brugensis – Via Yprensis) een mogelijkheid om hulp te krijgen in het vinden van een overnachtingsplaats.
Voor pelgrims is een telefonische hulplijn opgezet door de vereniging ‘Compostelle Nord’ uit Lille.
Door te bellen naar + 33 3 66 72 95 15, en je naam, de dag en de gewenste plaats voor de accommodatie op te geven, zal de vereniging vervolgens proberen een overnachtingsplek voor je te regelen en, indien mogelijk, zal een gastheer je bellen om een plek af te spreken waar je elkaar kunt ontmoeten. Het is verstandig om de aanvraag enkele dagen van tevoren te doen. Dat maakt het voor Compostelle Nord gemakkelijker om een overnachtingsplek te vinden. Om hiervan gebruik te kunnen maken moet je in het bezit zijn van een pelgrimspaspoort (credential).
Let op: Deze hulp heeft alleen betrekking op het pad dat Menen verbindt met Libercourt – Arras (Via Brugensis en Via Yprensis). De andere wegen tussen Doornik/Brussel en Saint-Quentin horen niet tot het werkgebied van deze vereniging.
‘We hebben een verrassend programma’, beloofde Regio Rotterdam over hun voorjaarsbijeenkomst van 29 april jl. De gebruikelijke wandeling, dit keer door Vlaardingen, zou worden gevolgd door een bezoek aan een bierbrouwerij, een optreden van De Amazing Stroopwafels en een Café St. Jacques. Genoeg reden om, als inwoners van de regio Bollenstreek/Rijnland, eens een dag vreemd te gaan.
Natuurlijk kom je toch altijd weer bekenden tegen, zoals de jefe (en zijn vrouw) van de ploeg waar ik in augustus mee ga hospitaleren in Roncesvalles. Geen verrassing, want zij wonen in Vlaardingen. Wél een verrassing waren de andere vreemdgangers die ik hier trof: mijn mederedactie- en WHR-lid Janine Verhaaf en haar man, woonachtig in Regio Den Haag.
Bij verzamelpunt brouwerij de Vulcaan werden we hartelijk ontvangen en alvast nieuwsgierig gemaakt naar het middagprogramma. Maar eerst gingen we natuurlijk wandelen. Een prachtige, afwisselende en verrassende wandeling van ruim twee uur gaf ons inkijkjes in de rijke geschiedenis van Vlaardingen – zelfs tot in de prehistorie! – en een heerlijke indruk van de groene omgeving.
Na een uitstekend verzorgde lunch beklommen de mannen van De Amazing Stroopwafels het podium voor een sprankelend optreden, dat ze zowaar hadden toegesneden op wandelen en op camino gaan. De combinatie van – overbekende en minder bekende – nummers en vaak hilarische ‘praatjes tussendoor’ leverde een heerlijk nostalgisch weerzien op met deze unieke Rotterdamse formatie.
En zelfs daarmee was het verrassende programma nog niet afgelopen. De mannen achter brouwerij de Vulcaan schetsten de geschiedenis van hun bijzondere onderneming en lieten ons daarna uitvoerig proeven van hun heerlijke producten. Met naar wens een zeer smakelijke haring daarbij. Wat een aangename invulling van een Café St. Jacques … Dank Regio Rotterdam voor deze geweldige dag!
Net zoals onze mede-vreemdgangers kunnen we maar één conclusie trekken: dit was een ontzettend leuke interregionale ervaring!
Francine van den Bergh
In Santiago de Compostela heeft het Nederlands Genootschap van Sint Jacob in het Pelgrimsbureau een eigen onderkomen: de Huiskamer van de Lage Landen. Vrijwilligers ontvangen hier Nederlandse pelgrims die in Santiago aankomen en die graag hun verhaal en ervaringen willen delen.
In 2019 arriveerde de 500ste pelgrim op 17 mei.
In 2022 arriveerde de 500ste pelgrim op 24 mei.
In 2023 arriveerde de 500ste pelgrim op 9 mei.
Henk van Dijk fietste vanuit Etten-Leur naar Santiago en was op 5 maart vertrokken.
De Huiskamer staat weer volop in de belangstelling!
In het kader daarvan heeft de CA een Muziekfestival Oude Pelgrimsliederen georganiseerd op 15 april 2023 in de Janskerk in Utrecht. Een druk bezocht en zeer gewaardeerd festival gezien de reacties van bezoekers.
Het programma bood een overzicht van middeleeuwse pelgrimsliederen, onder meer uit de Codex Calixtinus en het Llibre Vermell. Door de mix van presentaties en live muziek werd het een zeer gevarieerd programma.
Paul Post, voorzitter van de Camino Academie, opende de dag met het onderwerp ‘Over pelgrimeren en klanklandschappen – Enige overwegingen bij 10 jaar Camino Academie’ .
Henriët Griffioen liet aan de hand van geluidsfragmenten horen welke sociale, emotionele, fysieke en soms zelfs politieke effecten muziek kan hebben, want: pelgrimeren is (ook) luisteren.
De leden van het koor van het NGSJ o.l.v. Sebastian Holz in samenwerking met Fiet Nafzger, vroegen zich af: ‘En wat hoorden die pelgrims dan …?’ Na hun optreden kregen we daar op zijn minst een idee van.
Jan Nuchelmans ging in op het feit dat het voor een pelgrim in vroegere tijden eigenlijk maar ‘behelpen’ was. Hij/zij moest het doen met wat hij/zij zelf wist te zingen of hoorde in kloosters en kerken. De Codex Calixtinus was in die tijd hét boek waarin pelgrimsliederen stonden. Maar ja, neem dat maar eens mee. Dan hebben hedendaagse pelgrims het toch wat makkelijker.
De dag werd afgesloten met Pandora2 en Duo Ultreya.
Ook de liederen die zij ten gehore brachten vinden hun oorsprong in de Codex Calixtinus. Men deed dat op historische, veelal zelfgemaakte instrumenten. Veel van die instrumenten zijn te zien op de timpaan van de Pórtico de la Gloria die was afgedrukt op de voorzijde van het programmaboekje van het festival.
Er wordt gewerkt aan een uitgebreid verslag van de dag dat zal verschijnen als Camino Cahier.
Arnoud Krever, gepassioneerd bioloog, heeft een zeer bijzondere webpagina samengesteld over de bloemen van de camino’s naar Santiago de Compostela.
Dit minutieuze werk, in samenwerking met talrijke deskundigen, heeft een botanische uitstraling. Bij een onderneming (een opsomming van zo’n 18 camino’s) van deze omvang is het onvermijdelijk dat er een aantal fouten worden gemaakt. De identiteit van een gefotografeerde plant was vaak wel duidelijk. Waar Arnoud zijn twijfels had, wordt dat in de informatie vermeld. Het fotograferen van planten als wandelende pelgrim levert nogal wat problemen op. Wandelen met een gemiddelde snelheid van 4 km/uur betekent verder dat kleine of onopvallende bloemen gemakkelijk over het hoofd worden gezien. Daarbij komt dat de maanden april, mei en de eerste helft van juni het meest geschikt zijn om te lopen. Als gevolg hiervan zijn planten die voor of na deze periode bloeien ondervertegenwoordigd. De camino’s hebben natuurlijk geen voorkeur voor botanisch veelbelovende gebieden. Als gevolg hiervan kunnen onverwachte vondsten plaatsvinden. Zowel gewone als zeldzame soorten zijn opgenomen in deze collectie. Het werk van Arnoud is te bewonderen op:
Home – Flores de los Caminos a Santiago
Tijdens een internationaal congres in Ourense bleek dat er een welkome aanvulling was op hetgeen Arnoud publiceerde. In samenwerking met Correos España is er een bomengids samengesteld. Deze gids biedt informatie over de 16 meest opvallende soorten bomen op de Camino Francés, zoals de es, eik, rebollo of steeneik, en het gebied waar ze voorkomen. Pelgrims kunnen ze gratis krijgen bij de hoofdpostkantoren in Jaca, Burguete, Pamplona, Estella, Logroño, Burgos, León, Carrión de los Condes, Ponferrada, Villafranca del Bierzo, Sarria en Santiago de Compostela. Deze Guía de árboles del Camino Francés is terug te vinden op www.elcaminoconcoreos.com en ook via een filmpje (Guía de árboles del Camino Francés | El Camino con Correos – YouTube).
Herman Velvis
wandelen op de feestdag van Jacobus
Op dinsdag 25 juli wordt voor de 14e keer de Camino in de Kempen georganiseerd.
Deze wandeltocht door de Brabantse Kempen trekt ieder jaar veel enthousiaste deelnemers naar Vessem. Voor ons is het uiteraard ook plezierig om veel wandelaars te begroeten, bij te praten met oude bekenden en ondertussen te wandelen in de omgeving.
Het is een wandeltocht van 8 of 16 kilometer door de mooie natuur van Vessem, Wintelre en Hoogeloon. Het belangrijkste van deze dag is het met elkaar wandelen en natuurlijk herinneringen ophalen over het pelgrimeren naar Santiago de Compostela.
De start is bij Pelgrimsherberg Kafarnaüm in Vessem. Deelnemers gaan groepsgewijs van start vanaf 9:00 uur en er wordt gelopen in groepen van 10 à 15 personen onder leiding van een ‘Santiagoveteraan’.
Bij aanvang staat er koffie/thee klaar. Voor onderweg dienen wandelaars zelf voor een lunch en water te zorgen. De lunch wordt gezamenlijk in de tuin van Pelgrimsherberg Kafarnaüm genuttigd en er wordt voor koffie/thee gezorgd.
Bij het eindpunt van de wandeling, de Jacobushoeve, staat er een vers Jacobusbroodje klaar. Daar is het Praathuis geopend voor koffie of thee.
De Camino in de Kempen is een initiatief van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob (Regio Zuidoost-Brabant), Pelgrimsherberg Kafarnaüm en Jacobushoeve in Vessem.
Inschrijven kan vanaf 15 juni tot 18 juli a.s. via de website van Pelgrimsherberg Kafarnaüm of via de website van de Jacobushoeve. U ontvangt een bevestiging.
Kosten voor deelname zijn € 5,00 per persoon, contant te voldoen ter plaatse voor vertrek van de wandeling.
Pelgrimsherberg Kafarnaüm, Servatiusstraat 11, 5512 AJ Vessem
0497 591207, www.pelgrimsherberg.nl
Jacobushoeve, Jan Smuldersstraat 4, 5512 AZ Vessem, 0497 592059, www.jacobushoeve.nl
Er zijn weer nieuwe afleveringen verschenen op Camino NL:
Marga Vintges ging met een vriendin naar Santiago in 1982, toen de camino zelfs nog helemaal niet onder die naam bekend stond.
Annelies van der Meulen liep de Camino del Norte in de nazomer van 2022. Het werd een tocht met grote gevolgen.
Greetje van der Lubbe, nu 83, mailde mij:
‘Mijn allerliefste en ik hebben in 1998 de camino gefietst vanaf Vézelay met onze tandem.
Als ik zo luister heb ik de indruk dat wij de laatsten op de camino waren in een betrekkelijke rust, wij hebben twee jaar later de tocht nagereden met de auto en ontdekten toen ook al hoe druk het werd. Sowieso was onze fietstocht de laatste inspanning van mijn man, hij werd weer ziek en stierf, tot het laatst sprak hij blij over onze tocht, voor mij een geweldige herinnering.’
Camino NL is te beluisteren via Spotify, Apple podcasts en op camino.buzzsprout.com
Marlies en Peter Hofland zijn op 18 april jl. vertrokken uit Laren (N-H) richting Santiago de Compostela via de routes del Norte en Primitivo. Hun plan en doel is om 12.000 kilometer door Europa te lopen over verschillende camino’s.
Begin april jl. zijn zij van Porto naar Lissabon gelopen via de Camino Portugués. Terug in Nederland zijn ze op 18 april jl. uit Laren vertrokken richting Santiago de Compostela. Op dit moment zijn zij ergens onderweg in Frankrijk. Eenmaal aangekomen in Santiago de Compostela is hun plan door te lopen naar Sevilla, via de Via de la Plata.
Dan volgt een keuze: ofwel naar Málaga, ofwel naar Gibraltar, ofwel naar Faro om van daaruit via de oostkust van Spanje richting het noorden te lopen om in Arles de camino richting Rome op te gaan. Het uiteindelijke doel is om in Puglia, Zuid-Italië, een limoncello te drinken op het strand.
Zij houden een dagelijkse blog bij van hun imposante voettocht. Als je hun avonturen wilt volgen Pieter en Marlies op pad | Blog van twee buitenmensen
Velen van jullie kennen Bram van der Wees. Misschien vanuit de regio of als drijvende kracht achter de organisatie van de twee delen Jacobswegen in Nederland, of van ons koor. Eigenlijk zijn er teveel activiteiten om op te noemen. Vanwege zijn grote verdiensten voor het pelgrimeren naar Santiago heb ik het plan opgevat om Bram van der Wees voor te dragen als erelid van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob.
Een overzicht van de door Bram uitgevoerde activiteiten in de afgelopen 20 jaar:
Steun je deze voordracht?
Mailto: b_brouwer@hotmail.com (let op: onderliggend streepje tussen de twee b’s) met de namen van de personen die de voordracht steunen en laat mij in een korte motivering weten wat Bram en zijn werk voor jou of jullie hebben betekend.
Ik zal het bestuur vragen deze voordracht te agenderen voor de algemene ledenvergadering van november 2023. De verzamelde steunbetuigingen stuur ik met dit verzoek mee.
Met hartelijke pelgrimsgroet,
Bas Brouwer (oud penningmeester en erelid genootschap)
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob zoekt vrijwilligers voor het geven van voorlichting in het informatiecentrum in Vessem. Wat is fijner dan je enthousiasme, jouw camino-ervaringen, tips en weetjes te delen met mensen die zich voorbereiden om ook te gaan lopen of fietsen?
Ben jij lid van het genootschap, heb je recentelijk de camino gelopen of gefietst en ben je woonachtig in de omgeving van Vessem (regio’s Den Bosch, Breda/Tilburg of Zuidoost-Brabant)? Dan zijn wij op zoek naar jou!
Elke 2e en 4e zaterdag van de maand wordt er in Vessem van 11.00 tot 15.00 uur informatie verstrekt aan toekomstige pelgrims. Je wordt zo’n acht keer per jaar ingedeeld op basis van een rooster. Stuur een email naar het infocentrum om je op te geven of voor meer informatie: informanten.vessem@santiago.nl
Michiel Lenssen, coördinator infocentrum Vessem
Ultreia is een uitgave van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Voor meer informatie en nieuws zie de website www.santiago.nl en de facebookpagina, waar je ook tips en ervaringen kunt uitwisselen met andere pelgrims.
Redactie: Louise de Bont
Redactieadviseur: Gabriel van de Luitgaarden
Tegenlezers: Ellen Eumelen en Janine Verhaaf
Verzending: Han Lasance
Deadline/publicatiedatum: De Ultreia verschijnt rond de 20e van iedere maand. Wij zien uw kopij graag voor de 15e tegemoet op ultreia@santiago.nl.
Aanwijzingen voor de auteur: Kopij mag maximaal 300 woorden bedragen in platte tekst (tekst zonder opmaak), bij voorkeur met een relevante foto/afbeelding (met bronvermelding) erbij. Wij gaan ervan uit dat wij deze foto dan vrij mogen gebruiken.
Foto’s: Voor deze Ultreia is ook gebruik gemaakt van foto’s van https://pixabay.com/
Vertrouwenspersoon: Het genootschap heeft een vertrouwenspersoon die u kunt benaderen voor problemen, conflicten of een vertrouwelijk gesprek. Voor nadere informatie: https://www.santiago.nl/vertrouwenspersoon/vertrouwenspersonen
Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob
Janskerkhof 28 a
3512 BN Utrecht
KvK nummer: 40447304
BTW nummer: NL 8039.95.635.B01
IBAN: NL41INGB0005151146
IBAN: NL41INGB0005151146
