Er is geen duidelijkheid over het jaar van oprichting, maar het is niet onwaarschijnlijk dat het Gilde omstreeks 1400 door uit Santiago terugkerende pelgrims is opgericht.
Vanaf 1588 is bekend welke personen broeder van het Jacobsgilde zijn geweest.
Een complete lijst van gildebroeders is te vinden in het boek: Het Haarlemse Sint Jacobsgilde (2004). In dit boek wordt ook de geschiedenis van het Gilde beschreven, als mede de kunst- en andere voorwerpen van het Gilde.
Op deze website staan ten minste 10 Jacobalia die in relatie staan tot, dan wel in het bezit zijn van het Haarlemse Sint Jacobsgilde.
Bij de jaarlijkse maaltijd van de Broeders worden alle jacobalia, ook die uit het Frans Halsmuseum, uitgestald en zij vervullen op deze manier jaarlijks een traditionele functie.
Het Gilde heeft geen directe relatie met het Nederlands Genootschap van St. Jacob.
In het Voorwoord tot het boekje staat veel wetenswaardigs over de doelstellingen en het huidige reilen en zeilen van het Gilde.
De afbeelding van St. Jacobus op dit boekje is op de website apart beschreven.